در دنیای امروزی، دستگاه های مختلفی برای تولید حرارت و بخار تولید شده اند که در صنایع مختلف استفاده می شوند. دیگ بخار و بویلر از این دسته دستگاه ها هستند که هر دو مخصوص تولید بخار و حرارت هستند. از آنجایی که این دو دستگاه عملکرد یکسانی دارند و بیشتر اجزای تشکیل دهنده آنها یکی است، بیشتر افراد آنها را با هم اشتباه می گیرند و به دنبال تحقیق در مورد تفاوت این دو هستند؛ به همین دلیل در ادامه قصد بررسی فرق دیگ بخار و بویلر را داریم تا با آنها آشنا شوید.
این دو دستگاه، نقشی حیاتی در فرآیندهای گرمایشی و تولید بخار دارند. دیگ بخار، توانایی تولید بخار با فشار و دمای بالا را دارد که این ویژگی، آن را برای کاربردهای صنعتی بزرگ مانند نیروگاه ها، پالایشگاه ها و کارخانه ها مناسب کرده است. از سوی دیگر، بویلرها به عنوان مبدل های حرارتی عمل می کنند و برای انتقال حرارت و تأمین گرمایش در مقیاس های مختلف از خانه ها گرفته تا ساختمان های تجاری و صنایع کوچک مورد استفاده قرار می گیرند.
در واقع تفاوت دیگ با بویلر در کاربرد آنها، عملکرد، راندمان و هزینه های نصب و راه اندازی آنها نیز می باشد. دیـگ های بـخار به دلیل توانایی تولید بخـار با فشار و دمای بالا، در محیط های صنعتی بیشتر استفاده می شوند و بویلرها با کاربرد گسترده ای که دارند، در تأمین گرمایش و آب گرم در ساختمان ها و صنایع کوچک تر به کار می روند.
با درک این تفاوت ها، به راحتی می توانید تصمیم بگیرید که دیـگ بخار برایتان مناسب است یا بویـلر و از آنها به بهترین نحو، در فرآیندهای صنعتی استفاده کنید. در ادامه تعریفی کلی از این دو دستگاه آورده شده تا تفاوت بویلر و دیگ بخار برایتان آشکارتر شود.
بویلر چیست؟
بویلر به عنوان یک مبدل حرارتی عمل می کند و حرارت را از یک سیال (معمولاً آب)، به سیالی دیگر منتقل می کند. بویلرها برای تأمین گرمایش در خانه ها، ساختمان ها و صنایع استفاده می شوند و در اندازه ها و طرح های مختلفی موجود هستند، این دستگاه ها به طور مؤثری حرارت را از یک منبع حرارتی به سیال مورد نظر منتقل می کنند.
دیگ بخار چیست؟
دیگ بخار از انواع بویلرها بوده که برای تولید بخار به کار می رود، دیگ های بخار عموماً در صنایع بزرگ مانند پالایشگاه ها، کارخانه ها و نیروگاه ها استفاده می شوند. این دیگ ها قادر به تولید بخـار با فشار و درجه حرارت بالا هستند و به عنوان منبع انرژی در تأمین نیازهای گرمایش، بخار و دیگر فرآیندها به کار می روند. خب تا اینجا فرق دیگ بخار و بویلر برایتان روشن شد، حالا بهتره با قطعات کاربردی در این دستگاه ها آشنا شوید.
اجزای تشکیل دهنده هر دو دستگاه
دیگ بخار و بویلر، هر دو ابزارهای پیچیده ای هستند که از اجزای متعددی تشکیل شده‌اند. این اجزا هر کدام نقش حیاتی در عملکرد صحیح و کارآمد دستگاه دارند. در این بخش، به معرفی اجزای اصلی این دو دستگاه خواهیم پرداخت.
اجزای دیـگ بـخـار
- بدنه: بدنه دیـگ بخـار از جنس فلز مقاوم ساخته می شود و در حفظ فشار و دمای بالای بخار بسیار خوب عمل می کند.
- کوره احتراق: کوره جایی است که در آن سوخت می سوزد و حرارت تولید می شود، این حرارت به آب منتقل و بخار تولید می شود.
- ورودی آب: این قسمت محل ورود آب به دیگ است، به طوری که طی مراحلی برای تبدیل شدن به بخار، درون دیگ گرم می شود.
- لوله های پاس: لوله های پاس وظیفه انتقال حرارت به آب را بر عهده دارند. دیگ بخار معمولاً دارای لوله های 2 پاس و 3 پاس است که هر کدام، مسیرهای متفاوتی برای انتقال حرارت ایجاد می کنند.
- شاسی دستگاه: شاسی به عنوان پایه و نگهدارنده دیـگ بخار عمل می کند و باعث ثبات و استحکام دستگاه می شود.
- خروجی بخار: بخار تولیدی از این قسمت خارج و به سیستم های اتصالی که نیاز به بخار دارند، منتقل می گردد.
- درب جلو و درب پشت: این درب ها برای دسترسی به اجزای داخلی دیگ بخـار، جهت تعمیر و نگهداری استفاده می شوند.
- دودکش: دودکش وظیفه خروج گازهای ناشی از احتراق را بر عهده دارد و از انباشته شدن گازهای مضر در دیگ، جلوگیری می کند.
نکته: شاید برایتان سوال باشد که تفاوت بویلر و ریبویلر چیست؟ در جواب باید گفت ریبویلر نوعی مبدل حرارتی می باشد که آن را در پایین برج های تقطیر صنعتی نصب می کنند تا گرمایش محصولات خروجی پایین برج، مجدداً تامین گردد.
نکته: دیـگ بخار ترکی، نوعی دیگ بخـار است که در آن از سیستم های ترکیبی برای تولید بخار استفاده می‌شود. این نوع دیگ ها با ترکیب ویژگی های دیگ های بخار سنتی و مدرن، در صنایع کاربرد بیشتری داشته و عملکرد متفاوت تری دارد.
اجزای بویــلر
بویلر نیز مانند دیگ بخار از اجزای متعددی تشکیل شده که هر کدام نقش مهمی در عملکرد دستگاه دارند، اما دارای تفاوت هایی نیز هستند که با مطالعه این بخش، به راحتی می توانید تفاوت بین قطعات این دو دستگاه را بشناسید.
- بدنه بویلر: بدنه بویلر از فلز مقاوم ساخته شده و از اجزای داخلی دستگاه محافظت می کند.
- مبدل حرارتی: مبدل حرارتی جایی است که در آنجا، حرارت از سوخت به آب منتقل می شود.
- کوره: کوره بویلر، محل احتراق سوخت بوده و در آن حرارت تولید می شود.
- لوله های انتقال حرارت: این لوله ها حرارت را از کوره به آب منتقل می کنند.
- ورودی آب: آب از این قسمت وارد بویلر می شود تا گرم گردد.
- خروجی آب گرم: آب گرم شده از این قسمت خارج شده و به سیستم های مصرف کننده هدایت می شود.
- دودکش: دودکش بویلر نیز وظیفه خروج گازهای ناشی از احتراق را بر عهده دارد.
- کنترلرها و حسگرها: این بخش ها برای نظارت و کنترل دما، فشار و عملکرد کلی بویلر استفاده می شوند.
کاربردهای دیگ بخار و بویلر
دیگ ها و بویلر از لحاظ کاربرد نیز تا حدودی باهم فرق دارند، در واقع فرق دیگ بخار و بویلر از لحاظ کاربرد شامل موارد زیر است:
- نیروگاه های تولید برق:
دیگ های بخار در نیروگاه ها، برای تولید بخار با فشار و دمای بالا استفاده می شوند. این بخار به توربین های بخار منتقل و از آن برای تولید برق استفاده می شود.
- صنایع پالایشگاهی:
دیگ های بخار در پالایشگاه ها، برای تولید بخار لازم در فرآیندهای تقطیر، تصفیه و تبدیل مواد نفتی به محصولات مختلف استفاده می شوند.
- کارخانه های شیمیایی:
دیگ بخار در کارخانه های شیمیایی، برای تامین بخار مورد نیاز در واکنش های شیمیایی، گرم کردن مخازن و تجهیزات فرآیندی به کار می رود.
- صنایع غذایی و نوشیدنی:
بخار تولید شده توسط دیگ های بخار در صنایع غذایی، برای پخت، استریلیزاسیون و فرآوری مواد غذایی و نوشیدنی ها استفاده می شود.
- صنایع نساجی:
در صنایع نساجی، بخار برای عملیات مختلفی مانند رنگرزی، تکمیل و خشک کردن پارچه ها استفاده می شود.
- سیستم های گرمایش مرکزی:
دیگ های بخار می توانند برای تامین گرمایش مرکزی در ساختمان های بزرگ، بیمارستان ها و مجتمع های مسکونی به کار روند.
کاربردهای بویلر
- گرمایش ساختمان ها:
بویلرها به طور گسترده برای تامین گرمایش در ساختمان های مسکونی، تجاری و اداری استفاده می شوند. این دستگاه ها آب را گرم کرده و از طریق سیستم های گرمایشی مانند رادیاتورها و گرمایش از کف، حرارت را به فضاهای داخلی منتقل می کنند.
- آب گرم مصرفی:
بویلرها در تامین آب گرم مصرفی در خانه ها، هتل ها، بیمارستان ها و سایر ساختمان ها، نقش مهمی ایفا می کنند. آب گرم شده توسط بویلر، برای مصارف خانگی و صنعتی مانند حمام، شستشو و فرآیندهای شستشو به کار می رود.
- کارخانه های صنعتی کوچک:
بویلرها در کارخانه های صنعتی کوچک، برای تامین گرمایش و آب گرم فرآیندی مورد استفاده قرار می گیرند. این کاربردها می تواند شامل فرآیندهای تولیدی، شستشو و استریلیزاسیون باشد.
- استخرها و مراکز تفریحی:
بویلرها در تامین آب گرم برای استخرها، سونا و جکوزی ها استفاده می شوند. این دستگاه ها آب را به دمای مطلوب رسانده و آن را برای استفاده در مراکز تفریحی و ورزشی آماده می کنند.
- بیمارستان ها و مراکز درمانی:
در بیمارستان ها و مراکز درمانی، بویلرها برای تامین آب گرم مصرفی، گرمایش محیط و همچنین فرآیندهای استریلیزاسیون تجهیزات پزشکی به کار می روند.
- سیستم های گرمایش گلخانه ای:
بویلرها برای تامین گرمایش گلخانه ها استفاده می شوند، این سیستم ها به حفظ دمای مناسب در رشد گیاهان کمک می کنند و بهره وری گلخانه ها را افزایش می دهند.
6 نکته مهم در تهیه این دو دستگاه
بعد از اینکه با فرق دیگ بخار و بویلر آشنا شدید و متوجه شدید کدامیک می تواند نیازهای حرارتی و بخار مورد نیاز شما را تامین کند، نوبت تهیه آنها است. اما در تهیه دیگ بخار و بویلر، باید پارامترهای مختلفی را در نظر گرفت. این مهم نیز، نیازمند دقت و بررسی دقیق می باشد تا بتوانید بهترین انتخاب را بر اساس نیازها و شرایط خود انجام دهید. چرا که دارای تفاوت هایی هستند . در ادامه، به نکات مهمی که باید در نظر بگیرید پرداخته می شود.
- تعیین نیازهای خود
قبل از خرید، با دقت نیازهای خود را بررسی کنید و از خود بپرسید که آیا دستگاه را برای مصارف صنعتی می خواهید یا هدفتان تجاری است؟ اینکه به چه مقدار بخار یا آب گرم نیاز دارید نیز اهمیت دارد، این مقدار بر اساس نوع فرآیندها و تعداد مصرف کنندگان تعیین می شود. همچنین در نظر داشته باشید که می خواهید از گاز طبیعی، نفت، برق یا انرژی هسته ای استفاده کنید.
از این صفحه بازدید کنید : دیگ آب گرم
- انتخاب نوع دیگ بخار یا بویلر
متناسب با نیازهای خود، نوع مناسب را انتخاب کنید.مدل آتشی برای مصارف صنعتی که نیاز به بخار با فشار و دمای بالا است، مناسب می باشد. برای مکان هایی که نیاز به کاهش آلودگی بوده و دسترسی به برق وجود دارد، بهتر است از نوع برقی استفاده شود.
بویلر آب گرم، وسیله ای مناسب برای مصارف خانگی و گرمایش ساختمان ها است و بویلر آب داغ، برای کاربردهایی که به آب داغ با دمای بالاتر نیاز دارند مناسب تر می باشد.
- بررسی کیفیت و استانداردها
هنگام خرید، به کیفیت ساخت و استانداردهای محصول هم توجه کنید و مطمئن شوید که دستگاه از مواد با کیفیت و مقاوم ساخته شده است. دستگاه باید برطبق استانداردهای ایمن طراحی شود و کیفیت بالایی داشته باشد تا از حوادث ناگوار جلوگیری شود. پس بررسی کنید که محصول دارای گواهینامه های لازم از مراجع معتبر است.
- هزینه های مربوطه
علاوه بر هزینه خرید، به هزینه های نصب، نگهداری و بهره برداری نیز توجه کنید، برخی دیگ ها و بویلرها نیاز به نصب تخصصی دارند که هزینه بر است. دستگاه های با کیفیت بالاتر، معمولاً هزینه های نگهداری کمتری دارند.
- خدمات پس از فروش و گارانتی
از فروشنده درباره خدمات پس از فروش و گارانتی محصول سوال کنید، مدت زمان گارانتی و شرایط آن را بررسی و اطمینان حاصل کنید که فروشنده خدمات پشتیبانی فنی مناسبی ارائه می دهد. بررسی کنید که قطعات یدکی دستگاه به راحتی قابل دسترس هستند تا در صورت خرابی احتمالی، با مشکل مواجه نشوید.
- بازدید و مشاوره فنی
پیش از خرید از محل نصب بازدید کنید و با کارشناسان فنی مشورت نمایید. بررسی کنید که در محل نصب، فضای کافی برای دستگاه وجود دارد یا نه. با کارشناسان مشورت کنید تا بهترین نوع و مدل دستگاه را بر اساس نیازهای خاصی که دارید، به شما معرفی کنند.
عوامل تاثیرگذار در هزینه این دو دستگاه
خب فرق دیگ بخار و بویلر را از جوانب مختلف بررسی کردیم و رسیدیم به بحث هزینه. به نظرتان چه عواملی می تواند در تعیین قیمت این دستگاه ها موثر باشد؟
قیمت دیگ بخار و بویلر نیز با هم فرق داشته و تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار دارد که می تواند به طور قابل توجهی متفاوت باشد. در اینجا به بررسی برخی از این عوامل پرداخته می شود تا بتوانید با درک بهتری از بازار، بهترین انتخاب را داشته باشید.
- نوع و ظرفیت دستگاه
نوع دیگ بخار یا بویلر (آتشی، برقی، هسته ای، آب گرم، آب داغ، بخار) تأثیر زیادی بر قیمت دارد. به عنوان مثال، دیگ های بخار هسته ای به دلیل پیچیدگی و فناوری پیشرفته تر، معمولاً گران تر از دیگ های بخار آتشی هستند. ظرفیت تولید بخار یا آب گرم نیز از عوامل مهم تعیین قیمت است، دیگ ها و بویلرهایی با ظرفیت بالاتر هزینه بیشتری دارند.
- مواد ساخت
دیگ هایی که از مواد مقاوم تر مانند فولاد ضد زنگ ساخته می شوند، نسبت به دیگ های ساخته شده از مواد دیگر قیمت بالاتری دارند. این مواد مقاومت بیشتری در برابر خوردگی و فشارهای بالا دارند.
- عایق بندی و پوشش ها
استفاده از عایق های حرارتی با کیفیت بالا، برای به حداقل رساندن اتلاف حرارت نیز می تواند بر قیمت تأثیرگذار باشد.
- تکنولوژی و طراحی
دیگ ها و بویلرهایی که از فناوری های پیشرفته تری مانند سیستم های کنترل هوشمند، بازیافت حرارت و بهینه سازی مصرف سوخت برخوردار هستند، قیمت بالاتری دارند. طراحی های پیچیده تر و اختصاصی که نیاز به مهندسی دقیق تری دارند، می توانند قیمت را افزایش دهند.
- استانداردها و گواهینامه ها
دستگاه هایی که با استانداردهای بین المللی ایمنی و کیفیت مطابقت دارند، قیمت بالاتری دارند. این استانداردها شامل ASME، CE، ISO و سایر گواهینامه های معتبر هستند.
- برند
برندهای معتبر و شناخته شده که دارای سابقه طولانی و عملکرد اثبات شده در بازار هستند، قیمت بالاتری دارند، این برندها به دلیل کیفیت و خدمات پس از فروش معتبر، تقاضای بیشتری دارند وهمین امر، دلیل اصلی افزایش قیمت است.
برای اطلاعات بیشتر کلیک کنید : شرکت های تولید کننده دیگ بخار
نحوه عملکرد آنها چگونه هست
دیگ بخار و بویلر دستگاه هایی هستند که برای تولید بخار و انتقال حرارت به سیال ها، مورد استفاده قرار می گیرند. در اینجا به نحوه عملکرد هر کدام از این دستگاه ها پرداخته می شود.
عملکرد دیگ بخار
از دیگر تفاوت ها و فرق دیگ بخار و بویلر می توان به عملکرد آنها اشاره کرد، در زیر عملکرد هر یک از دو دستگاه را شرح می دهیم:
آب از طریق ورودی های مخصوص به دیگ وارد می شود، این آب معمولاً از منبع های آب تغذیه می شود و ممکن است قبل از ورود به دیگ، فرآیندهای پیش تصفیه و نرم سازی را طی کند.
دیگ بخار دارای یک کوره احتراق است که در آن سوخت (مانند گاز طبیعی، نفت، زغال سنگ یا برق) سوزانده می شود. حرارت حاصل از احتراق، به دیواره های دیگ منتقل می شود و آب داخل دیگ را گرم می کند.
با افزایش دما، آب به نقطه جوش می رسد و تبدیل به بخار می شود. بخار تولید شده در دیگ به دلیل فشار بالا، از طریق خروجی های مخصوص به سیستم های دیگر منتقل می شود.
بخار تولید شده در دیگ، از طریق لوله های مخصوص جمع آوری شده و کاربر می تواند از آن در موارد مختلف استفاده کرد. گازهای حاصل از احتراق از طریق دودکش دیگ بخار خارج می شوند.
عملکرد بویلر
بویلرها نیز عملکرد مشابهی با دیگ های بخار دارند، اما بسته به نوع بویلر، تفاوت هایی در نحوه عملکرد آنها وجود دارد:
بویلرها می توانند آب یا سایر سیال ها را به داخل خود جذب کنند. بسته به نوع بویلر (آب گرم، آب داغ، بخار)، سیال مورد نظر وارد سیستم می شود.
بویلر دارای یک منبع حرارتی است که می تواند از سوخت های فسیلی، برق یا حتی انرژی هسته ای برای تولید حرارت استفاده کند، حرارت تولید شده به سیال منتقل می شود.
سیال گرم شده متناسب با نوع بویلر، به صورت آب داغ یا بخار تولید می شود. بویلرهای آب گرم و آب داغ، سیال را تا دمای مورد نظر گرم می کنند؛ در حالی که بویلرهای بخار، سیال را به بخار تبدیل می نمایند.
حرارت تولید شده در بویلر، از طریق لوله ها و مبدل های حرارتی به سیستم های گرمایشی، رادیاتورها، و سایر دستگاه های مصرف کننده منتقل می شود.
گازهای حاصل از احتراق در بویلر نیز از طریق دودکش ها خارج می شوند. در بویلرهای پیشرفته، ممکن است سیستم های بازیافت حرارت برای افزایش بهره وری انرژی وجود داشته باشد.
در این محتوا فرق دیگ بخار و بویلر را کاملاً بررسی کردیم و همانطور که گفته شد، هر دوی این دستگاه ها، وظیفه تولید بخار و گرمایش سیال ها را بر عهده دارند. عملکرد این دستگاه ها شامل ورود آب یا سیال، گرمایش، تولید بخار یا آب داغ و انتقال حرارت به سیستم های صنعتی و … است. با توجه به نوع سوخت، طراحی و کاربرد، تفاوت هایی در نحوه عملکرد این دستگاه ها وجود دارد که با خواندن این محتوا می توانید با این تفاوت ها بیشتر آشنا شوید.
ارسال نظرات