دیگ بخار دارم دار چیست؟ کارکرد درام چگونه است؟

در دنیای صنعت و تولید، دیگ بخار درام دار به عنوان یکی از اساسی ترین ابزارها در تولید بخار و تأمین انرژی حرارتی شناخته می شود. این دیگ درام دار، نوعی دیگ است که برای تولید بخار و تأمین انرژی حرارتی در صنایع مختلف به کار می رود. طراحی ویژه و عملکرد کارآمد این دیگ، آن را به گزینه ای محبوب تبدیل کرده است. این دستگاه ها با استفاده از یک سیستم چند مرحله ای، آب را به بخار تبدیل می کنند و بخار تولید شده را می توان در صنایع مختلف استفاده کرد. نام این نوع دیگ از وجود دو درام اصلی که شامل درام بخار و درام آب است، نشات می گیرد. 

در این مقاله، به بررسی اجزای سازنده، عملکرد، کاربردها و مزایای فنی و اقتصادی این دیگ های بخار می پردازیم تا شما را با این فناوری پرکاربرد و اهمیت آن در صنایع مختلف آشنا سازیم.

ساختار دیگ بخار درام دار

  • درام بخار (Steam Drum) : این قسمت در بالای دیگ قرار دارد و وظیفه اصلی آن جداسازی بخار از آب است.
  • درام آب (Mud Drum) :این بخش در قسمت پایینی دیگ قرار دارد و آب و ذرات ناخالص و سنگین را جمع آوری می کند.
  • لوله های آب و بخار: این لوله ها برای انتقال آب به درام بخار و رساندن بخار تولیدی به دستگاه های حرارتی به کار می روند.
  • کوره (Furnace) : محفظه ای که در آن سوخت سوزانده می شود تا گرمای لازم برای تبدیل آب به بخار تأمین شود.

عملکرد دیگ بخار درام دار

در دیگ بخار درام دار، آب از منبع اصلی و از طریق لوله ها وارد درام آب شده و به سمت کوره هدایت می شود. البته آب ورودی به منبع، قبل از ورود به دیگ، تصفیه می شود تا از رسوب گذاری و خرابی دیگ جلوگیری شود. آب از درام آب به سمت کوره (Furnace) حرکت می کند که در کوره، آب با دریافت حرارت از سوخت به بخار تبدیل می شود. بخار تولیدی به سمت درام بخار حرکت نموده و در آنجا، بخار از آب جدا می شود. 

بخار تولید شده به درام بخار (Steam Drum) می رسد، درام بخار در بالای دیگ قرار دارد و وظیفه اصلی آن جداسازی بخار از آب است؛ در اینجا بخار و آب از هم جدا می شوند. بخار سبک تر به سمت بالا می رود و آب سنگین تر به پایین باز می گردد.

بخار جدا شده از درام بخار، از طریق لوله ها به مصرف کننده های نهایی ارسال می شود. این بخار می تواند در فرآیندهای مختلف صنعتی، تولید برق، گرمایش و غیره مورد استفاده قرار گیرد.

دیگ بخار درام دار

آبی که هنوز به بخار تبدیل نشده است، به درام آب بازگردانده می شود تا دوباره به کوره منتقل و چرخه تبدیل آب به بخار تکرار گردد. این بازگشت آب به چرخه باعث می شود که در مصرف آب صرفه جویی شده و نیاز به اضافه کردن آب تازه نباشد.

6 کاربرد مختلف دیگ درام دار

تولید برق در نیروگاه ها: دیگ بخار درام دار، در نیروگاه ها برای تولید برق استفاده می شود و بخار تولید شده به توربین های بخار هدایت می شود. این توربین ها انرژی حرارتی بخار را به انرژی مکانیکی تبدیل کرده و در نهایت، ژنراتورها این انرژی مکانیکی را به برق تبدیل می کنند.

صنایع پتروشیمی: در صنایع پتروشیمی، بخار تولید شده توسط مخزن بخار درام دار، برای فرآیندهای مختلف شیمیایی استفاده می شود. این بخار به عنوان منبع گرما و انرژی در فرآیندهای تولید مواد شیمیایی و پتروشیمیایی مانند تولید پلاستیک، کود شیمیایی و مواد شوینده کاربرد دارد.

کارخانه های تولید مواد غذایی: دیگ بخار غذا در کارخانه های تولید مواد غذایی، برای فرآیندهای پخت و پاستوریزاسیون استفاده می شود. بخار به عنوان منبع حرارتی در فرآیندهای پخت مواد غذایی، استریل کردن و حفظ بهداشت مواد غذایی به کار می رود.

صنایع نساجی: در صنایع نساجی، بخار تولیدی توسط دیگ درام دار، برای فرآیندهای رنگرزی و تثبیت رنگ استفاده می شود. بخار به کمک فرآیندهای حرارتی، رنگ را به الیاف نساجی نفوذ داده و باعث تثبیت و یکنواختی رنگ می شود.

گرمایش و تهویه مطبوع: این دیگ درام دار در سیستم های گرمایش مرکزی و تهویه مطبوع استفاده می شود؛ بخار تولیدی در دیگ بخار کوچک برای گرم کردن ساختمان ها، دفاتر و واحدهای صنعتی به کار می رود. این بخار می تواند از طریق رادیاتورها یا سیستم های تهویه مطبوع، توزیع شده و محیط را گرم کند.

کاربرد در پالایشگاه ها: در پالایشگاه ها، بخار تولیدی توسط دیگ درام دار، برای فرآیندهای تقطیر نفت خام و تولید محصولات نفتی مختلف استفاده می شود؛ بخار به عنوان منبع حرارتی در این فرآیندها نقشی حیاتی دارد.

انواع دیگ بخار درام دار

این دیگ ها به دلیل داشتن سیستم های جداسازی آب و بخار، به انواع مختلفی تقسیم می شوند. این سیستم ها به کمک تجهیزات مختلفی مانند لوله های خشک کن و جداکننده ها، عملکرد بهینه تری را ارائه می دهند. 

دیگ بخار با جداکننده های V شکل

در این نوع دیگ بخار پز، از تجهیزات تفکیک کننده V شکل برای جداسازی آب و بخار استفاده می شود. این تجهیزات یک مسیر پیچ در پیچ برای حرکت بخار به سمت خروجی ایجاد می کنند. بخار در این مسیر حرکت کرده و قطرات آب از آن جدا شده و به پایین می ریزند. این نوع جداکننده ها به ویژه در بویلرهای مدرن به کار می روند و عملکرد جداسازی کارآمدی دارند.

دیگ بخار با لوله های خشک کن

این نوع دیگ از لوله های خشک کن، برای جداسازی بخار و آب استفاده می کند. بخار تولید شده وارد لوله های خشک کن شده و به سمت خروجی هدایت می شود. بخار خشک یا سوپرهیت از خروجی لوله ها به سمت سیستم های وابسته که نیاز به بخار و حرارت دارند می رود.

دیگ با صفحات هادی

در برخی دیگ های بخار مدرن، صفحات هادی به کار رفته که مخلوط آب و بخار را به داخل درام هدایت می کنند تا از پاشیدن آب به سمت خروجی جلوگیری شود. این صفحات آب و بخار را روی سطح پخش می کنند تا به واسطه گرانش از هم جدا شوند. 

دیگ با خط تغذیه داخلی

این نوع دیگ دارای خطوط تغذیه آب داخلی بوده که به داخل درام بخار وارد می شود و انتهای آن مسدود شده و سوراخ هایی برای توزیع آب در طول لوله دارد. این خطوط تغذیه به گونه ای طراحی شده اند که آب را به طور یکنواخت توزیع و از شوک حرارتی جلوگیری می کنند.

دیگ با خط تغذیه مواد شیمیایی

در برخی دیگ های بخار، یک خط تغذیه مواد شیمیایی وجود دارد که مواد شیمیایی مورد نیاز را به داخل درام بخار وارد می کند؛ این مواد شیمیایی به طور بهینه در آب مخلوط شده و به بهبود عملکرد دیگ کمک می کنند.

دیگ بخار با سیستم  Blow Down

سیستم Blow Down در این دیگ، برای تخلیه مداوم آب حاوی ذرات معلق و رسوبات به کار می رود. این سیستم در نزدیکی سطح آب در درام قرار دارد و ذرات معلق را به محض جدایی از بخار تخلیه می کند؛ این ویژگی باعث می شود که کیفیت آب داخل دیگ بهبود یابد و عملکرد بهتری داشته باشد.

نوعی دیگر از این دستگاه ها، دیگ بخار خشکشویی است که از آن جهت اتو کردن و خشک کردن لباس ها استفاده می شود.

توجه: مانند دیگ  های بخار دیگر، دیگ بخار ترکی هم شامل اجزای مختلفی مانند درام بخار، درام آب، لوله های آب و بخار و کوره است. این اجزا در کنار یکدیگر، به تولید بخار و انتقال آن به دستگاه های حرارتی نهایی کمک می  کنند.

مزایای دیگ بخار درام دار

  • کارایی بالا: جداسازی مؤثر بخار و آب، باعث افزایش کارایی در تولید بخار می شود.
  • انعطاف پذیری در مصرف سوخت: این دیگ ها می توانند از سوخت های مختلفی مانند گاز، نفت و زغال سنگ استفاده کنند.
  • ایمنی بالا: سیستم های کنترلی پیشرفته و مقاومت بالای دستگاه در برابر فشار، ایمنی بالای آن را تضمین می کند.
  • تعمیر و نگهداری آسان: ساختار ماژولار و دسترسی راحت به اجزا، تعمیر و نگهداری را ساده می کند.

راهنمای تهیه دیگ بخار درام دار

دیگ دارم دار

خرید دیگ بخار صنعتی می تواند یک سرمایه گذاری بزرگ برای صنایع مختلف باشد. بنابراین، انتخاب یک بویلر بخار مناسب برای نیازهای خاص بسیار مهم است. در این بخش، نکات کلیدی و مواردی که باید هنگام خرید مخزن بخار درام دار مدنظر قرار دهید، توضیح داده شده است.

  • قبل از خرید، باید نیازهای خود را مشخص کنید؛ مثلاً ظرفیت مورد نیاز دیگ را تعیین و معین نمایید در ساعت، به چه مقدار بخار نیاز دارید.
  • فشار مورد نیاز برای فرآیندهای صنعتی خود را نیز مشخص نمایید، همچنین انتخاب نوع سوخت از جمله: گاز، نفت، زغال سنگ نیز اهمیت دارد.
  • مخزن بخاری که انتخاب می کنید باید دارای استانداردهای لازم باشد، این دستگاه باید دارای گواهینامه های مربوط به کیفیت و ایمنی از مراجع معتبر باشد.
  • دیگ باید از مواد با کیفیت و مقاوم در برابر خوردگی و فشار بالا ساخته شده باشد، دیگ ها در انواع مختلف طراحی می شوند، بنابراین انتخاب نوع دیگ نیز از عوامل مهم در هنگام خرید است.
  • این دستگاه باید قابلیت های فنی مورد نیاز را داشته و برای مدیریت دقیق فشار و دمای بخار، بهتر است مجهز به سیستم کنترلی پیشرفته باشد. 
  • دیگی که بازدهی حرارتی بالا داشته باشد، قطعاً مصرف سوخت کمتری دارد و هزینه های عملیاتی آن پایین است، پس هنگام خرید حتماً این مورد را نیز در نظر بگیرید.
  • اطمینان حاصل کنید که قطعات یدکی دیگ به راحتی در دسترس هستند تا در صورت نیاز، به راحتی بتوانید قطعه مورد نیاز را تعویض کنید. 
  • مقایسه برندها و مدل های متنوع این دستگاه را فراموش نکنید و بهتر است چندین برند و مدل دیگ بخار را با هم مورد قیاس قرار دهید. معمولاً برندهای معتبر و شناخته شده انتخاب بهتری هستند، مدل های مختلف را با توجه به ویژگی ها و قابلیت هایی که دارند با هم مقایسه نمایید.

از این صفحه بازدید کنید : بخار شوی صنعتی

عوامل مؤثر در قیمت دیگ بخار درام دار

قیمت دیگ بخار درام دار می تواند تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار گیرد، شناخت این عوامل به شما کمک می کند تصمیم بهتری در خرید بگیرید و بهترین ارزش را از سرمایه گذاری خود بدست آورید. در اینجا به بررسی مهم ترین عوامل مؤثر در قیمت این دیگ درام دار می پردازیم:

  • ظرفیت تولید بخار: هرچه ظرفیت تولید بخار بیشتر باشد، قیمت دیگ نیز بالاتر خواهد بود. دیگ های بخار با ظرفیت بالا، برای مصارف صنعتی گسترده تر مناسب هستند.
  • ابعاد فیزیکی: اندازه و حجم دیگ نیز می تواند بر قیمت تأثیر بگذارد، دیگ های بزرگتر به مواد بیشتری برای ساخت نیاز دارند که این امر می تواند هزینه را افزایش دهد.
  • فشار عملیاتی: معمولاً دیگ های بخار با فشار کاری بالاتر، نیاز به طراحی و مواد مقاوم تری دارند که باعث افزایش قیمت می شود. فشار کاری بالاتر برای کاربردهای خاص صنعتی که نیاز به بخار با فشار بالا دارند، ضروری است.
  • نوع سوخت مصرفی: این دیگ ها از لحاظ مصرف سوخت انواع مختلفی دارند، نوع سوخت مصرفی می تواند بر هزینه های ساخت و بهره برداری دیگ تأثیر بگذارد.
  • کیفیت مواد: موادی با کیفیت بالا، مانند فولاد ضد زنگ که در برابر خوردگی و فشار بالا مقاوم هستند، هزینه های تولید را تا حدودی افزایش می دهند.
  • عایق بندی: نوع و کیفیت عایق بندی این دستگاه نیز می تواند بر قیمت تأثیرگذار باشد. عایق بندی با کیفیت بالا می تواند راندمان حرارتی را بهبود بخشد و هزینه های بهره برداری را کاهش دهد.
  • سیستم های کنترلی: معمولاً دیگ های بخار با سیستم های کنترلی پیشرفته تر که امکان مدیریت دقیق تر فشار و دما را فراهم می کنند، گران تر هستند.
  • استانداردهای ایمنی و کیفیت: دیگ هایی که دارای گواهینامه ها و استانداردهای بین المللی مانند ASME، CE  و ISO هستند، به دلیل فرآیندهای تست و تأیید کیفیت، ممکن است قیمت بالاتری داشته باشند. انجام تست های عملکردی و ایمن پیش از عرضه به بازار نیز می تواند به هزینه های تولید اضافه کند.
  • نصب و راه اندازی: هزینه های نصب و راه اندازی دیگ نیز بخشی از هزینه های کلی محسوب می شود. این هزینه ها شامل آماده سازی محل نصب، راه اندازی سیستم و آموزش پرسنل می باشد.

نتیجه گیری

دیگ بخار درام دار به دلیل مزایای فراوان و عملکرد مناسب، انتخابی ایده آل برای تولید بخار و تأمین انرژی حرارتی در صنایع مختلف است. با شناخت دقیق ساختار و نحوه عملکرد این دیگ ها، می توان بهره وری را افزایش و هزینه های عملیاتی را کاهش داد. با توجه به پیشرفت های فناوری، دیگ های بخار درام دار همچنان نقش مهمی در آینده سیستم های حرارتی ایفا خواهند کرد.

ارسال نظرات